Суботнік

Неабходнасцю навядзення парадку на працоўных месцах, а таксама тэрыторыі, прылеглай да будынкаў і збудаванняў наймальніка, выклікана арганізацыя суботнікаў суб'ектамі ўсіх форм уласнасці. Як правіла, суботнікі праводзяцца вясной і восенню. Разгледзім парадак арганізацыі дадзенага мерапрыемства.

Рэспубліканскі суботнік у Рэспубліцы Беларусь у 2023 годзе праводзіцца 22 красавіка. Гэта рашэнне было прынята пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 10.04.2023 № 241.

Што такое суботнік і як ён арганізаваны?

Суботнік - добраахвотная калектыўная праца, накіраваная на выкананне якой-небудзь грамадска карыснай працы.

Арганізацыя правядзення суботніка можа ажыццяўляецца на розных узроўнях.

Так, можна вылучыць рэспубліканскі, абласны, мясцовы ўзроўні. Ініцыяваць правядзенне суботнікаў могуць дзяржаўныя органы ўлады і кіравання, арганізацыі, працоўныя калектывы, асобныя грамадзяне.

Рашэнне аб правядзенні рэспубліканскага суботніка прымае Савет Міністраў, мясцовых суботнікаў - мясцовыя органы ўлады.

Арганізацыя правядзення суботніка ў асобнай арганізацыі можа праводзіцца як у падтрымку рашэння органаў дзяржаўнага кіравання і ўлады, так і па самастойнай ініцыятыве яе адміністрацыі і працоўнага калектыву.

Мяркуем, мэтазгодна правядзенне суботніка аформіць загадам (распараджэннем) кіраўніка.

Даведачна. Пры наяўнасці ў арганізацыях прафсаюза суботнікі праводзяцца з іх удзелам.

Варта таксама адзначыць, што органы дзяржаўнага кіравання і іншыя дзяржаўныя арганізацыі, падпарадкаваныя Ураду Рэспублікі Беларусь, мясцовыя выканаўчыя і распарадчыя органы, іншыя арганізацыі пералічваюць або ўносяць грашовыя сродкі, заробленыя пры правядзенні суботніка, у тым ліку на працоўных месцах.

Даведачна. Заканадаўства не змяшчае якіх-небудзь абмежаванняў, якія тычацца колькасці суботнікаў, дапушчальных да правядзення ў адной арганізацыі на працягу каляндарнага года, канкрэтнага часу іх ажыццяўлення і працягласці заканадаўствам не ўстаноўлена.

Месца і дата правядзення суботніка

Дапускаецца арганізацыя суботніка як на працоўных месцах, так і ў іншых месцах, якія ўстанаўліваюцца наймальнікам.

Выкананне грамадска карыснай працы ў рамках суботніка на тэрыторыі наймальніка можа заключацца ў выкананні працоўнай функцыі работніка, так і працы, не прадугледжанай працоўнай дамовай (напрыклад, уборка кабінета, мыйка вокнаў, навядзенне парадку на тэрыторыі арганізацыі, абразанне і пабел дрэў, афарбоўка плота, пасадка раслін і да т.п.).

Паколькі суботнік уяўляе сабой грамадска карыснае мерапрыемства, накіраванае на падтрыманні эстэтыкі і парадку, то выкананая праца можа выконвацца з мэтай добраўпарадкавання і прывядзення ў належны стан сквераў, паркаў, іншых зон масавага адпачынку, пешаходнай і праезнай частак вуліц, тратуараў і дваровых тэрыторый. .

Даведачна. Даты правядзення суботніка штогод вызначаюцца як на рэспубліканскім узроўні Саветам Міністраў, так і могуць быць устаноўлены самастойна наймальнікамі. Пры гэтым узгадненне іншай даты правядзення суботніка з прафсаюзам арганізацыі не патрабуецца.

Пастановай N 241 рэспубліканскім органам дзяржаўнага кіравання і іншым дзяржаўным арганізацыям, падпарадкаваным Ураду, мясцовым выканаўчым і распарадчым органам, іншым арганізацыям рэкамендавана арганізаваць 22.04.2023 правядзенне на добраахвотнай аснове рэспубліканскага суботніка на працоўных месцах або ажыццявіць азеляненне, добраўпарадкаванне аб'ектаў і тэрыторый населеных пунктаў, гісторыка-культурных каштоўнасцей, мемарыяльных комплексаў, месцаў баявой і воінскай славы, пахаванняў воінаў і партызан часоў Вялікай Айчыннай вайны (п. 1).

Дзень правядзення суботніка

Як правіла, суботнік праводзіцца, як правіла, у выходны дзень. Разам з тым заканадаўства не забараняе праводзіць яго і ў працоўны дзень, працоўны час.

Варта мець на ўвазе, што нормы арт. ст. 199 - 122 ПК, а таксама 145 ПК на правядзенне суботніка не распаўсюджваюцца.

Афармленне правядзення суботніка

Правядзенне суботніка афармляецца загадам (распараджэннем) наймальніка. Варта заўважыць, што ўказаны дакумент будзе мець дыспазітыўны характар, паколькі работнікам прапануецца прыняць удзел у суботніку.

Ці з'яўляецца дысцыплінарнай правінай адмова ад удзелу ў суботніку?

На практыцы даволі часта ўзнікаюць сітуацыі, калі работнік адмаўляецца ўдзельнічаць у суботніку. Наймальнікі памылкова мяркуюць, што дадзеная адмова раўнасільная адмове ад выканання службаў.нага задання, даручэнні наймальніка.

ВАЖНА! Не з'яўляецца парушэннем працоўнай і выканальніцкай дысцыпліны адмова ад удзелу ў суботніку.

Як ужо ўказвалася раней, да ўдзелу ў суботніку работнікі прыцягваюцца толькі ў добраахвотным парадку (п. 1 пастановы N 241). Наймальнік не мае права патрабаваць ад работнікаў выканання работы пад пагрозай прымянення якога-небудзь уздзеяння (ч. 2 арт. 13 ПК).

Таксама наймальнік не мае права патрабаваць ад працаўніка выканання працы, не абумоўленай працоўнай дамовай (арт. 20 ПК).

Аплата працы пры правядзенні суботніка

Добраахвотным павінен быць не толькі ўдзел работнікаў у суботніку, але і прыняцце рашэння аб мэтавым выкарыстанні заробленых грашовых сродкаў.

Пры ўдзеле ў суботніку ў выхадны дзень аплата працы работнікам не налічваецца, адпрацаваны на суботніку час не падлягае ўліку ў табелі выкарыстання працоўнага часу. Разам з тым у выпадку ўдзелу ў суботніку ў працоўны дзень (змену) улічваецца фактычна адпрацаваны работнікам час у адпаведны працоўны дзень (змену), за які робіцца налічэнне заработнай платы.

Грошавыя сродкі, заробленыя ў дзень правядзення рэспубліканскага суботніка, у тым ліку на працоўных месцах, у аб'ёмах, вызначаных добраахвотна работнікамі, уключаючы работнікаў, дзейнасць якіх не звязана з вытворчасцю прадукцыі (работ), аказаннем платных паслуг, пералічваюцца праз раённыя і гарадскія выканкамы ў аблвыканкамы і Мінскі гарвыканкам у парадку, вызначаным Міністэрствам фінансаў (абз. 1 п. 2 пастановы N 241).

Утрыманне грашовых сродкаў з заработнай платы работнікаў, для якіх дзень правядзення рэспубліканскага суботніка 22.04.2023 з'яўляецца працоўным днём, праводзіцца з іх згоды ў памерах, якія вызначаюцца добраахвотна самімі калектывамі работнікаў.

Датычна далейшага размеркавання атрыманых грашовых сродкаў, то (абз. 2, 3 п.2 пастановы № 241):

- 50 працэнтаў грашовых сродкаў, якія паступілі ў Мінфін, накіроўваюцца Гомельскаму аблвыканкаму на рэканструкцыю мемарыяльнага комплексу вязням Азарыцкага лагера смерці (Калінкавіцкі раён гомельскай вобласці);

- 50 працэнтаў грашовых сродкаў, якія паступілі Мінфіну, накіроўваюцца Брэсцкаму аблвыканкаму на стварэнне рэспубліканскага цэнтра патрыятычнага выхавання моладзі на базе Кобрынскага ўмацавання Брэсцкай крэпасці з магчымасцю выкарыстання гэтых грашовых сродкаў у 2023 - 2024 гадах.